11/29/23

Lá thư bạn đồng môn của tôi

Houston, ngày 19 tháng 1 năm 2014

Anh Vũ Hữu San thân,

      Hôm nay ngày 19 tháng 1 tôi viết thư cho anh – ngày mà tôi không quên, đa số nhân dân miền Nam Việt Nam, cộng đồng hải ngoại không quên và chính anh cũng không thể quên được. Đó là ngày mà 40 năm trước vào lúc 10 giờ sáng trên biển Đông, với tư cách hạm trưởng, anh đã ra lệnh cho chiến hạm của anh – khu trục hạm Trần Khánh Dư (HQ 4), một chiến hạm tối tân nhất của hải quân VNCH thời đó – tập trung hỏa lực đánh phủ đầu vào Soái hạm Tầu cộng. Chiến đấu cùng với anh trong giờ phút đó còn 3 chiến hạm khác của Quân lực - Tuần dương hạm Lý Thường Kiệt, HQ 16, Tuần dương hạm Trần Bình Trọng HQ 5, và Hộ tồng hạm Nhật Tảo HQ 10.

      Đọc sử liệu tôi thấy có 2 điểm mà tôi nhớ và tâm đắc nhất: Thứ nhất so về lực lượng hai bên thì về phẩm cũng như về lương, các anh yếu kém hơn đối phương nhiều. Về phẩm, chiến hạm do các anh chỉ huy đều là chiến hạm cũ từ thời đệ nhị thế chiến do Mỹ “phế thải”. Về lượng, các anh tham chiến với 4 chiến hạm, trong khi đó thì giặc Tầu cũng có 4 chiếc nhưng tối tân hơn nhiều, 2 tầu vũ trang nhỏ, 1 tầu chuyển vận loại trung và 1 pháo hạm và hơn nữa đằng sau còn có hạm đội Hải Nam gồm 17 chiếc trong đó có 3 tầu ngầm đang tiến về Hoàng Sa và phản lực cơ từ Hải Nam sẵn sàng cất cánh oanh tạc các anh.

Trước sự không cân đối về lực lượng mà các anh không có quyền rút lui vì nhiệm vụ Bảo Quốc, An Dân trong tôn chỉ Tổ Quốc, Danh Dự và Trách Nhiệm và lệnh viết tay của Tổng thống kiêm Tổng tư lệnh quân đội ngày hôm trước tại Bộ Tư Lệnh Vùng 1 Duyên hải Đà nẵng: “không thể để mất một tắc đất của tổ tiên”. Các anh cũng biết người Mỹ đã phủi tay, không can thiệp chiếu hiệp định Paris tháng 1 năm 1973, dù chỉ để cứu các thủy thủ bị nạn trên biển. Các anh biết phải chiến đầu, chiến đấu một cách đơn độc và yếu thế. Như vậy, chắc chắn phải hy sinh, chiến hạm bị hủy diệt.  Đằng nào cũng chết nên các anh ra tay trước, tấn công trước, tập trung hỏa lực nhắm vào đầu não hạm đội địch. Sự quyết tâm này ngay từ phút đầu, các anh đã chiến thượng phong. Một chiến hạm loại Kronstadt bị cháy toàn diện và bị bắn chìm; một chiến hạm Kronstadt khác bị trúng đạn hư hại nặng, phải ủi vào bờ sau đó nổ tung; hai chiến hạm nữa của giặc Tầu cũng bị hư hại nặng; và 4 chiến hạm khác bất khiển dụng  (malfunctioned). Tài liệu về phía Trung cộng cũng ghi như vậy.   

Về phía chúng ta, hộ tống hạm Nhật tảo HQ 10 chìm xuống lòng biển. Hạm trưởng Ngụy Văn Thà, hạm phó  Nguyễn Thành Trí hy sinh cùng với 24 chiến sĩ và 26 chiến sĩ mất tích. Ba chiến hạm kia cũng “sứt tai gẫy gọng” với sự hy sinh của nhiều nhân mạng .

    “Theo Wikipedia Encuclopedia bài “Battle of Hoàng Sa 1974”: from the sources of China, all # 274, # 271, #389, # 391 were hit. Number 281, #282, #402, and # 407 malfunctioned. On Vietnamese side, HQ 10 was sank. China captured 48 prisoniers including 1 American.”

      Điểm thứ hai làm tôi suy nghĩ là khi chiến hạm của các anh bị hư hại,  nước đang tràn vào, chiến sĩ người thì bị thương, người thì chết thì các anh lại nhận được lệnh là nếu chiến hạm chìm thì phải cố lê đến gần Hoàng sa “ủi thẳng vào bờ để ít nhất xác tầu làm chứng cớ chúng ta quyết tâm bảo vệ hải đảo’’ (theo ký ức của phó đề đốc tư lệnh hải quân vùng 1 duyên hải HVKT, người chỉ huy trận hải chiến). Về điểm này tôi cũng đã được anh nói kỳ chúng ta gập nhau ở Bắc California. Các anh đã thi hành đúng như vậy. May thay lệnh này được hủy bỏ và các anh đã lết về đến bờ với sự chào đón nồng nhiệt của quân dân tại Quân cảng Đà Nẵng.

Anh San thân,

Mục đích của thư này không phải nói về trận chiến Hoàng Sa 1974 một việc mà tôi nghĩ sẽ là “đáng trống qua cửa nhà sấm”. Tôi chỉ muốn chuyển đạt đến anh ý nghĩ  liên quan đến trận hải chiến này thôi.

-          Chắc anh còn nhớ, năm đệ tam tại trường Chu văn An năm nào, thầy Vũ Khắc Khoan trong giờ Sử đã nói: “các anh không những là chứng nhân của lịch sữ mà là những người sẽ làm lịch sử sau này”. Cái thời chúng ta “ăn chưa no, lo chưa tới” mà nghe như vậy thấy xa vời quá, khó xảy ra quá. Nhưng gần 20 năm sau, chúng ta đều là chứng nhân của lịch sử, còn anh là người làm lịch sử, một người có “dịp may” vào lịch sử. Tôi lấy thì dụ những anh em CVA năm đó vào hải quân – trước hay sau một, hai khóa như Vương Đắc Ân, Dương Hồng Võ, Nguyễn Văn Nhượng, Đỗ Thế Khải, Hà Ngọc Lương, Đinh Mạnh Hùng….Họ đều là những hạm trưởng, giang đoàn trưởng, sĩ quan chỉ huy hải cảng… thông minh, tháo vát và gan dạ mà chưa có dịp làm lịch sử như anh; tuy một Đinh Mạnh Hùng cuối tháng 4 năm 1975 di tản được chục ngàn người đi Phi Luật Tân, một Hà Ngọc Lương tuẫn tiết khi cộng quân tràn vào Trung Tâm Huấn Luyện Hải quân Nha Trang…

-          Anh và tôi, chúng ta cũng đã lớn tuổi – nếu không nói là đã già, sức khỏe  suy giảm, trí nhớ kém đi và muốn làm cái gì thì đều “lực bất tùng tâm”. Anh nên cố gắng, phải cố gắng giảm bớt hay nếu có thể quên đi cái mà anh gọi là: “uất hận Hoàng Sa với hình ảnh những người em anh – những biệt hải, người nhái - được các anh thả vào đảo đang chiến đấu anh dũng nhưng tuyệt vọng với giặc Tầu đông gấp bội - mà anh không thể đưa chiến hạm vào cứu.” Ai ai cũng biết anh không thể cứu được họ vì chiến hạm trong tình trạng nghiêng và nước đang tràn vào - trong khi đó trên chiến hạm còn những người anh em khác bị thương hay đã tử trận. Còn việc thua trận để mất đảo, mất đất của ông cha để lại thì theo tôi đó là vận nước. Các anh đã chiến đầu hết sức lực trong sự sẵn sàng hy sinh rồi mà.

      Những năm tháng ở hải ngoại dù phải lo cuộc sống trong một xã hội hoàn toàn xa lạ, anh đã bỏ bao thời gian và sức lực để hoàn thành 2 cuốn sách (tôi chỉ có trong tay có 2 cuốn) và viết rất nhiều các bài tham khảo có giá trị. Cuốn thứ nhất là cuốn “Địa Lý Biển Đông với Hoàng Sa và Trường Sa” – theo tôi cuốn này quá đầy đủ cho ai muốn biết về biển Đông cũng như Hoàng Sa và Trường Sa. Thầy Bùi Đình Tấn dậy chúng ta Sử Địa ở Chu Văn An năm nào đã nói với tôi: “Anh San viết được lắm, tôi rất mừng Trò hơn Thầy”. Cuốn thứ hai là cuốn “Lược Sử Hải Quân VNCH” – tôi dùng cuốn này để tham khảo khi cần biết về Hải quân VNCH như danh sách 74 chiến sĩ hy sinh trong trận Hoàng Sa 1974, danh sách của 26 khóa Sĩ Quan Hải Quân tại trung tâm huấn luyện Nha Trang, việc tổ chức và điều hành các Giang đoàn, phân loại các tầu chiến (cái nào là trục lôi hạm, là hộ tồng hạm, hay tuần dương hạm)…

      Anh đã làm quá nhiều, nay cần giảm bớt hay nghỉ ngơi để có thể “an dưỡng tuổi vàng”.

      Một điểm mừng mà tôi cần thông đạt đến anh và tôi tin chắc anh đã biết. Đó là các bạn trẻ trong nước đã bắt đầu biết và nói về trận hải chiến Hoàng Sa, môt trận hải chiến giữa VN và Trung quốc sau mấy trăm năm. Thành phố Đà Nẵng tuần này cũng đang hội thảo về trận hải chiến. Báo Thanh Niên, Báo Tuổi Trẻ ở VN từ năm 1975 không hề nhắc đến, nay họ đã nói đến và còn muốn vinh danh 74 tử sĩ của chúng ta nữa. Và lần đầu tiên tôi biết tin về gia đình trung tá Ngụy Văn Thà. Năm 1974, trung tá Thà tử trận, 40 năm bà Thà ở vậy nuôi con trong tình trạng nghèo khó. Hiện nay mơ ước của bà là có một căn nhà nhỏ có thể lập một bàn thờ tương đối khang trang cho người anh hùng có tên Ngụy Văn Thà. Thật là thê lương quá, đau xót quá.

      Thư đã dài và đến đây cũng tạm đủ. Trước khi ngưng viết, gia đình tôi thân chúc anh chị và các cháu năm Giáp Ngọ Thân Tâm An Lạc, Vạn Sự Kiết Tường.

      Ngô Hữu Liễn

      Houston, Texas USA