VŨ-HỮU-SAN &Thế-Giới của Nước
 

Home
TàuCộng KhóThắng BiểnĐông
Tham-Luận Biển Đông
Hải-phận Cho Quốc-Gia Lào
ThủĐoạn TiêuDiệt VănHóa
BảnĐồ ThuyếtTŕnh Edm&Calgary
Dự-Án Song-Tử
Tàu TrungCộng Cắt Cáp Tàu ThămḌ VN
Biển Đông 74,000 năm trước
Hải-đồ DângGiặc
Bản-Đồ Bắc TrườngSa
BảnĐồ MalaysiaViệtNam
Nước Việt H́nh Chữ S
RVN-CDWR-MainBody.pdf
Hải Phận Triệu Km2
Hải Phận Triệu Km2 (Tiếp)
Hải Phận Valencia
TàiLiệu PhápLư
BảnĐồBiênGiớiViệt-Hoa
Bản-đồ Phân-Chia Vịnh Bắc-Việt
VịnhBắcViệt
LáThư Gởi Đầy Tớ
Law of the Sea
Forum Openings
RVN WhitePaper75
ChinaPropaganda-LuuVanLoi
TiếngNóiVịnhBắcViệt
VấnĐềBiênGiới-BsNguyenĐanQuế
HảiGiới ViệtHoa
Vùng Biển Sâu Cho Tương-Lai
LêChíQuangPhảnĐối
CácĐội HoàngSa
NamQuan
BiểnĐông ThiênKỷMới
Biển Đông Ô Nhiễm
VịnhBắcViệt-HàngHải
VịnhBắcViệt-HuyềnThoại
NguyễnNhă-NghiênCứu HoàngSa
Chủ Quyền HoàngTrường
HảiThươngBiểnĐôngCổThời
BsTrầnĐạiSỹTổngKếtHảiChiến
HảiChiếnHoàngSaNóiChuyện
Hải Chiến Hoàng Sa
HQ16ĐàoDân
HảiChiếnHoàngSaTrầnThếĐức
VĩnhLiêmHoàngSaHảiChiến
Chuyện Một Con Tàu
NgườiBạnHảiQuân
BạnTôiSầuĐông
HồngNhanMộtThời
CâyĐinh
NhữngÔngThánh
ĐờiSống CăngThẳng
HỗnChiến
NgỗngTuyết
NgườiĐànBà
C̣nNụCườiNào
SóiGià
SachMoiNgoTheVinh
TranhCổTấnTinhChâu
HảiQuân C̣n Mất
TuầnThám NguyễnVănƠn
FutureDestroyer
Mischief Situation
DER-HQ4
To Chuc HQVNCH
Forgotten ASPB
Études Vietnamiennes
Environments'Protection
VN Water Culture
Legends-Water Realm
Useful Books&Maps
VN Sovereignty
Vietnam Energy
Raft Across Pacific
Triết Lư Nước
HảiQuânViệtNam TừBaoGiờ
Hàng Hải Gốc Rễ Việt Nam
Địa Lư Biển Đông
Thuật Ngữ Hàng Hải
NgườiViệt KhámPhá MỹChâu
Ngày HảiQuân1973
Lịch Sử Thuyền Bè
Bài Vè Thủy Tŕnh
Petrus Kư&VănHoá Thuyền
Photo Album
Người Thủy Thủ Già
SoạnThảo HảiSử
MộtNgàyVớiĐĐCang
Lược Sử Nước
PhanQuỳnh
NguyễnVănLục
HT Nguyễn Văn Lộc
VũNgọcRuẩn BốTôi
VũVănToàn
ThơVăn HoàngĐ́nhBáu
KỷNiệm ĐờiQuânNgũ
ChiếcB́nh TháiLọ
ChânDung SVSQHQXI
BảoB́nh&H́nhẢnh
Quê Nhà 50 Năm Trở Lại
ChuVănAn2B3-1956
Giải Ảo! HăyTỉnh Giấc Mơ Ma
AnhHùng NguyễnThànhSắc
ThuỷThủĐoàn HQ-4
ChiếnThuật ĐầuChữ T
HìnhẢnh HQ4 HảiChiến HoàngSa
TrangH́nh HảiChiến HoàngSa
Trận HoàngSa Hồ Hải
Hải-Chiến theo Trung-Cộng
Hải-Chiến theo BùiThanh
Diễn-Tiến Trận Hải-Chiến
TâySa HảiChiến
QuanBinhTC HoàngSa1974
HQ16-HQ5 Bắn Nhau
HQ5-Ră Ngũ
Đại-Tá Ngạc Ở Đâu
ChuyệnMột ConTàu
Bông Hồng Cho Nhựt-Tảo
Danh-Sách Tử-Sĩ Hoàng-Sa
DanhSách CốThủ HoàngSa
TrươngVănLiêm-HQ5
TruyệnNựcCười MấyAnh SửaQuân-Sử
Lệnh TamBấtĐả-HứaThếHữu
AnhHùng BH NguyễnVănVượng
TưởngNiệm AnhHùng NguyễnVănĐồng
Phạm Ngọc Đa AnhHùng Tử-Sĩ
TaoBanNuocKhong
VĩnhBiệt NguyênNhi
CáchNhìn LịchSử XâmLược
NgườiLínhGiàHQ4 NgôThếLong
NguyễnThượngLong-HảiChiến HoàngSa
NguyễnThượngLong-T́mMăi YêuThương
VănTế 74 TửSĩ HảiChiến HoàngSa
Nhớ lại HCHS & SuyNgẫm
HànhQuân TrầnHưngĐạo47
Bộ H́nh ChiếnTrường HQ-4
Tài-Liệu CTCT/VNCH
Các ChiếnHạm VN&TC ThamChiến
TàiLiệuHQ4-TổngCụcCTCT
Lố bịch kiểu Tàu phù
Hải-Chiến theo LữCôngBảy
Pḥng-Tai của HQ-4
Tiểu-Sử Anh-Hùng Tử-Sĩ
TrầnVănĐảm-AnhHùng&Nhà VôĐịch
AnhHùng BùiQuốcDanh
VũĐ́nhQuang-AnhHùngHảiPháo
Anh-Hùng Vương-Thương
VưongThếTuấn: HQ4 Xin Rút Lui
Người AnhHùng HoàngSa
Thư HT PhạmTrọngQuỳnh
Thư Bạn ĐồngMôn ChuVănAn
T́m Hiểu Gerald Kosh
Văn Tế HoàngSa
Những BàiCa HảiChiến HS
Thư Người Giám-Lộ
BứcThư 15 Năm
24 Years After Naval Battle
Tiểu Sử Vũ Hữu San
Tựa
ToànTập
Tổng-kết Hải-Chiến
Hồi Kư Của NgườiVề Từ HoaLục
Thư Riêng Về Đơn-Vị
Giới Thiệu
Gặp lại Niên-Trưởng NBT
TrùmMền HôXungPhong  

 

Quê nhà, 50 năm trở lại

        Vũ  Đức  Hoành Nha  

 

 

Thế là tôi đă trở về quê nhà , làng Hoành Nha, huyện Giao Thủy, tỉnh Nam định, sau nhiều năm dài trăn trở, trong nỗi niềm hoài hương canh cánh bên ḷng. Tôi đă quyết định về thăm quê tôi, thăm mồ mả tổ tiên một lần,thăm lại anh em họ hàng một lần trước khi quá muộn.

Máy bay  đáp xuống sân bay Nội bài, tôi chống gậy đi theo con gái và con trai út rời phi trường,  lấy taxi về Hànội. Xe chạy chừng 1/2 giờ vào tới trung tâm thành phố. Chúng tôi lấy pḥng ở khách sạn Youth, đường Lương văn Can, cách xa Hồ Hoàn Kiếm chừng 300m. Sau khi nhận pḥng,mấy bố con đi bộ ra Hồ ,xem lại nơi xưa. Càu Thê Húc c̣n đây, Tháp Rùa xưa vẫn đó, nhưng tâm trạng của người trở về nơi in dấu chân của ḿnh 50 năm trước thật là bồi hồi và bâng khuâng vô cùng.

Cuôc hội ngộ với ông anh họ và chị dâu và các cháu thật là cảm động. Tôi rưng rưng cầm tay anh tôi, xưa là một thanh niên đẹp trai, cường tráng, nay đă thành cụ già gần 80, đầu râu tóc bạc. Anh em tâm t́nh, gợi lại những kỷ niệm xưa, kẻ c̣n người mất.

Những ngày sau đó, tôi cùng các con và chú  Châu, em ruột tôi c̣n ở lại  Việt nam hướng dẫn đi thăm Vịnh Hạ Long. Phong cảnh Hạ long,đẹp nên thơ, tôi chợt nhớ lại, nơi này, hơn 60 năm trước, cha mẹ tôi đi thuyền ra thăm Vịnh, lúc về, bị gió băo nổi lên suưt nữa đắm thuyền.

Trở về Hànội, tôi có dịp các bạn đồng môn Chu văn An (lớp Đệ Nhị C,năm 1950-51) tại một quán thịt chó ở phố Hàng Lược. Khoảng gần 20 anh chị đến gặp tôi, nhắc nhở kỷ niệm xưa,trong đó có Trần phi Hiển, nay là bác sĩ, và các bạn Nguyễn Tô, Nguyễn bội Tài và vợ là Trần Tuệ Khanh,em gái Trần Phi Hiển, Kiều Duy Vĩnh, Trịnh văn Tú,Phạm Xỹ Bích, va một số bạn khác không nhớ hết tên.

Ṛi ngày đợi mong cũng đă đến. Sáng thứ bẩy ngày 9 tháng ba, chúng tôi thuê bao taxi một ngày đi về làng, qua thành phố Nam định, giá tiền khoảng 60 USD. Tài xế taxi đúng 6gị 30 đến đón ở khách sạn. Sau khi ăn phở gà , chúng tôi khởi hành. Xe chạy bon bon trên Quốc lộ 1. Tới Nam định khoảng 9 giờ sáng, tôi nhờ tài xế chạy một ṿng xem lại phố xá với hy vọng t́m lại ít dấu vết ngàyxưa. Tôi bồi hồi nh́n lại Chợ Rồng, bến Ô tô Nam định, Trường Cửa Bắc, (tên cũ là Jules Ferry), nơi 60 năm trước tôi c̣n là chú bé Tiểu học. Tất cả đều đă đổi thay không c̣n nh́n ra . Tôi ghé vào Nhà Thờ Tin Lành Nam định, nơi 58 năm xưa tôi gặp cô bé học sinh lớp Nhất, là fiancée của tôi ,để mà mường tượng tới những h́nh ảnh  thân yêu ngày c̣n thơ ấu.Nhưng rất tiếc,cảnh đổi thay trước  mắt đă làm nhạt nḥa tất cả khiến cho ḷng  cảm thấy buồn man mác.

Xe chạy qua đường Paul Bert(tên cũ), đến góc đường Carreau, tôi nhớ lại nơi đây, hơn 50 năm trước, những chàng trai bỡ ngỡ  trên đườngvàoTrường Sĩ Quan Trừ bị Nam Định.trong trại Carreau.

            Xe chạy băng qua cầu Đ̣ Quan, nơi xưa là bến phà Đ̣ Quan, trên đường qua Cổ Lễ, rồi đến  cầu Lạc Quần, nghe nói là của một ông vua bên châu Âu tặng tiền xây cầu thay thế phà Lạc Quần. Ngày xưa xe cộ qua đây  đều phải qua bằng phà, có  người hát xẩm mù ḷa, kéo nhị hát rong kiếm sống nhờ ḷng từ thiện của khách qua sông. Qua cầu Lạc Quần, xe chạy dọc ven đê sông Ninh Cơ, hướng về dốc Bùi Chu, ngừng lại bên cầu  làng Xuân Bảng, quê ngoại tôi. Tôi đứng lặng bên cầu, bồi hồi nhớ Mẹ . Hơn 60 năm rồi, h́nh ảnh dịu dàng của mẹ tôi, mỗi vài tháng về thăm quê ngoại một đôi lần, thăm hai anh em, em Chỉnh và tôi,hồi đó trọ học ở nhà ông bà ngoại; mỗi lần tiễn mẹ về quê nội Hoành Nha,  cách xa chừng 6,7 km khi chia tay ở bên cầu, hai anh em cùng khóc v́ nhớ Mẹ, nhưng cùng giấu nhau là ḿnh khóc nhớ mẹ. Mẹ yêu qúy của chúng con! Nay Mẹ đă vĩnh viễn xa rời chúng con, nhưng h́nh ảnh Mẹ hiền yêu dấu chẳng bao giờ phai nhạt trong tâm tưởng chúng con!

            Đă đến ranh giới huyện Giao Thủy, bên đường có một tấm bảng lớn với ḍng chữ: Huyện Giao Thủy welcomes to You (!) và gần đăy là trạm bán nhiên liệu với bảng ghi : Trạm bán Xăng Dầu Hoành Nha. Đă đến đầu làng tôi rồi! Xe taxi rẽ tay phải, ngừng tại địa điểm quy lăng, nơi các ngôi mộ của các ḍng họ lớn trong làng được cải táng  và xây đắp theo hàng lối  rất quy củ và trật tự. Tôi ngồi lặng lẽ bên ngôi mộ ông bà nội, nước mắt muốn trào ra, nhưng ḱm lại được. Ông Bà Nội kính mến của con, thế là hơn 50 đă qua kể từ ngày ông bà nội qua đời, nay thằng cháu lăng tử hư đốn  của ông bà nay mới có dịp đến thăm mộ ông bà nội.Kỷ niệm cuối cùng con nh́n thấy ông nội là một ngày đầu năm 1949, sau khi ăn tết Kỷ Sửu, con theo anh Cả con lên Hà Đông, nơi anh con làm thẩm phán để theo học lớp Đệ Tứ, ông nội tiễn chân hai anh em con ra tới Quán Giữa.. Từ Bến May ngoảnh lại, con nh́n thấy ông nội khoác chiếc áo lông cừu mầu đen, một tay cầm gậy, một tay vẫy hai đứa cháu. C̣n nhớ khoảng những năm 1936-37, ông bà nội lên Thái B́nh thăm bố con. Xe ông bà vừa tới trước nhà số 25, đường Miribel, con đă chạy ra, ôm hôn ông bà tới tấp. Ngày nay, mỗi lần mấy đứa cháu nội, ngoại của con ôm hôn con, con thấy cha mẹ chúng nó cũng hài ḷng như bố con đă hài ḷng khi thấy con ôm hôn ông bà nội khi xưa.

    Từ biệt mộ ông bà nội, tôi ghé lại thăm mộ bác Lục, cụVũ đức Phúc,là anh ruột bố tôi  , mộ mấy ông bà chú bác và  mấy anh họ , cùng ḍng Vũ Đức. Phần lớn các anh em họ tôi đều qua đời khá trẻ, ở tuổi 50,60 là cùng.

            Sau đó, là chương tŕnh đi thăm mấy người bà con  trong đại gia tộc. Tất cả đều tỏ vẻ vui mừng gặp lại người đi xa về.

    Tôi t́m về khu nhà của cha mẹ ngày xưa, nay đă bị chia cho các bần cố nông sau vụ Cải cách ruộng đất 1956 và đứng lặng trước một di tích cuối cùng : tôi ngậm ngùi  nh́n bể nước xây xi măng ở trước pḥng cha mẹ tôi, chính ở pḥng này, mẹ đă sinh em trai út, và cũng là nơi em gái tôi, Vũ thị Ngọc Lan thở hơi cuối cùng trên tay mẹ.Tôi c̣n mường tượng thấy tiếng gào khóc của Mẹ khi mất em Lan, tiếng khóc của mẹ day dứt, xoáy mạnh vào tim tôi dù đă hơn nửa thế kỷ qua rồi. Tôi lặng nh́n căn pḥng này, nơi duy nhất không bị tàn phá, hiện có người ở; rất tiếc, người ấy đi vắng, nên tôi không xin phép vào thăm được. Căn pḥng này dường như đă lâu lắm không được quét vôi nên trông xuống cấp thảm hại.

    Sau đó em Châu hướng dẫn đi thăm một bà chị họ , khi được giới thiệu, chị đứng lặng người rồi  ôm choàng tôi, miệng nói: ''Em tôi!'' 

            Tôi cũng gặp một vài thanh niên, con của các anh họ tôi, chúng có vẻ ngơ ngác khi nói chuyện với tôi. Tâm trạng tôi bồi hồi như  một nhà thơ Đựng đă viết:

     

                        Thiếu tiểu ly gia, lăo đại hồi,

                        Hương âm vô cải, mấn mao thôi,

                        Nhi đồng tương kiến, bất tương thức,

                        Tiếu vấn : khách ṭng hà xứ lai ?

 

 (tạm  dịch:)

                        Trẻ nhỏ xa nhà, già trở lại,

                        Tóc râu bạc, giọng quê không đổi.

                        Trẻ thơ gặp  ta, chẳng từng quen

                        Cười hỏi: khách từ phương nào tới?

                       

            Trên đường về, tôi mang tâm trạng nửa vui, nửa buồn, v́ đă hoàn thành nguyện ước thăm lại quê nhà, trước khi quá muộn. Có một nhà văn Pháp đă viết: '' Tous les changements, même les plus souhaités,ont leur mélancholie.'' (tạm dịch: Mọi sự đổi thay, dù là những điều ta mong muốn nhất đều có những nỗi u buồn. )

            Quê tôi đă có nhiều thay đổi,nhưng khi trở về, tôi mong được nh́n lại con đường xưa, quanh co, nhỏ hẹp, và  khi trời mưa, th́  rất lầy lội; tôi muốn được nh́n thấy ngôi đ́nh làng, nơi tôi học đánh vần abc,tôi mơ được nh́n lại viên đá tảng cỡ 40x 60 cm; 108 viên nối tiếp nhau từ bờ sông quán giữa về đến ngôi nhà cha mẹ tôi ở thôn Thượng, nơi có cổng xây ghi hàng chữ La mă MCMXXX ( 1930); cha mẹ tôi đă xây cổng này vào năm tôi chào đời. Tôi mong đưọc nh́n lại cái ao nhỏ trước nhà với cây sung xần xùi v́ những vết dao chém. để lấy nhựa sung phất diều, chiếc diều với con sáo nhỏ kêu vi vu khi diều no gió bay lên cao. Tôi mơ được nh́n lại những luỹ tre làng, được ngửi mùi khai nồng của phân , nước đái trâu ḅ trong những hố phân ủ rơm rạ, nhưng tất cả đều đă không c̣n nữa.

            Năm 1954, cha mẹ tôi đă di cư vào Nam. Cứ tưởng tượng  nếu v́ một lư do nào đó, cha mẹ tôi không di cư kịp năm đó, th́ chắc là tai họa ghê gớm đă xẩy ra cho cha mẹ tôi năm 1956, khi giặc Cộng phóng tay phát động quần chúng, đău tố, giết người, cướp của như  chúng đă đău tố đến chết bà cụ Chánh  Vũ Đức Hoan, là chị dâu họ của Bố tôi; bà cụ Chánh Hoan đă bị bức tử, mặc dù trưởng nam là Vũ Đức Âu, anh họ tôi, là đại biểu Quốc hội Cộng Sản, và thứ nam là Thiếu tá Vũ Đúc Điệp, Tiểu Đoàn Trưởng V.C cũng không cứu nổi mẹ già.

            Nay tôi đă trở về San Jose, sống an b́nh bên vợ con và một đàn cháu nội ngoại gần 20 đứa, tôi tạ ơn Thượng Đế đă ǵn giữ tôi đi đến nơi, về đến chốn. Kỷ niệm chuyến đi thăm quê nhà cuả tôi chỉ như một giấc mơ ngắn ngủi nhưng đẹp và buồn. Giấc mơ ấy có thể đă trở thành ác mộng, nếu một tai nạn lưu thông nào đó đă xẩy đến cho tôi, và điều bất trắc ngoài ư muốn, là bất cứ một chú Công an V.C nào đó cũng có thể nhân dịp đó, giữ tôi lại ít hôm. Sự việc bất trắc nào cũng có thể xẩy ra, cho dù bạn có là công dân Mỹ đi nữa, th́ cũng có thể gặp rắc rối  với V.C., nếu chúng muốn gây khó khăn cho bạn. Rất may là, đối với tôi, điều ấy đă không xẩy ra.

 

                                                                        San Jose, tháng 4-2002

                                                                        VŨ ĐỨC  HOàNH  NHA

Free Web Hosting